-
1 нерабочий
1. прил.эшсе(ләрҙән) булмаған, физик эш менән шөғөлләнмәгән, эштә (эшкә) ҡулланылмай торған2. прил.о животныхэшкә яраҡһыҙ, эшкә егелмәй торған3. прил.о времениял...ы4. прил.эшләге килмәгән -
2 лень
1. жялҡаулыҡ, иренсәклек, иренеү2. жкому в знач. сказ.; разг.не хочетсяиренеү, (-һы/-һе) килмәйвсе, кому не лень — кем теләй, шул
теләһә кем -
3 деньги
только мн.аҡсашальные деньги — көс түкмәйенсә, еңел табылған (елдән килгән) күп аҡса
при деньгах (быть) — аҡсалы булыу, янда аҡса йөрөтөү
-
4 неохота
1. жнежеланиетеләмәү, теләр-теләмәҫ (кенә)2. жкому и с неопр. в знач. сказ.; разг.-ға/-гә теләк юҡ, -ҡы/-ке килмәү -
5 нерабочий
-ая; -ее1) эшче булмаган; эшчеләрдән түгел3) эшләми торган, эштән буш; ял...ынерабочее время — эштән буш вакыт,
нерабочее настроение — эшлисе килмәү, эшләргә теләк булмау
-
6 идти
1. несов.туда, от нас; сюда, к нам; возвращатьсябарыу, китеү; килеү; ҡайтыу2. несов.протекать, проходитьүтеү3. несов.происходить, совершатьсябарыу4. несов.проявлять готовностькүнеү, ризалашыу5. несов.во что, на что, подо чтопредназначаться, употребляться для чего-л.барыу, китеү6. несов.кому-чему, к кому-чемуподходить, соответствоватькилешеү, барыу7. несов.входить, влезатьһыйыу, барыу8. несов.делать ход в игрейөрөүидти конём шахм. — ат менән йөрөү
9. несов. перен.надвигаться, наступатькилеү10. несов. перен.поступать, выдаваться регулярнокилеү, килеп тороуидти в гору — алға барыу, күтәрелеү (эш-хәлгә ҡарата)
идти ко дну: — 1) батыу
2) перен. юҡҡа сығыу; идти замуж — кейәүгә сығыу
голова идёт кругом — баш ҡата (ҡатып бөтә, әйләнеп бөтә)
11. несов. перен.поступать куда-л., приступать к чему-л.барыу, инеү, китеү12. несов. перен.двигаться, развиваться в каком-л. направлениибарыу13. несов.распространятьсясығыу, килеү, аңҡыу14. несов.течь, выделятьсякилеү, ағыу15. несов. разг.находить сбытүтеү16. несов.пролегать, простиратьсяүтеү17. несов.действовать – о механизмахйөрөү, эшләү18. несов.лить, падать – об осадкахяуыу -
7 нерукотворный
прил.; высок.кеше ҡулы эшләй алмаған (алмай торған), кеше ҡулынан килмәгән -
8 под
Iммейес төбөII1. предлогс вин. п.при указании предмета, места, лица и т.п., ниже которого направлено действиеаҫтына, төбөнә2. предлогс тв. п.при указании условий, которые создаются для кого-чего-л.аҫтында, -ында/-ендә3. предлогс тв. п.при указании на то, в результате, вследствие чего совершается действиеаҫтында, -дан/-дән4. предлогс тв. п.при указании условия особого обстоятельства совершения действияаҫтында, менән, итеп5. предлогс тв. п.при указании места, около которого находится кто-что-л.янында, яҡынында, эргәһендә6. предлогс тв. п.при указании на характерный признак чего-л.-лы/-ле, булған7. предлогс тв. п.при разъяснении смысла чего-л.-дан/-дән, аҫтындане под силу — хәлдән килмәү, көс етмәү
под стать — яраҡлы, тура килгән
8. предлогс вин. п.при обозначении состояния, положения, в которое ставят кого-что-л.аҫтына, -ға/-гә9. предлогс вин. п.при указании места, в непосредственную близость которого направляется кто-что-л.алдынан, -ға/-гә табан (яҡын, ҡаршы)10. предлогс вин. п.при указании на время, которое непосредственно предшествует чему-л.алдынан, -ға/-гә табан (яҡын, ҡаршы)11. предлогс вин. п.при приблизительном указании на возраст, количествосамаһы, тирәһе, -ға/-гә яҡын12. предлогс вин. п.при указании на звуки, сопровождающие действие, состояниеаҫтында, -ға/-гә ҡушылып13. предлогс вин. п.при указании на назначение предмета-ға/-гә тигән, өсөн14. предлогс вин. п.при указании на сходство, подобие-ға/-гә оҡшатып, -на/-нә (тура) килтереп15. предлогс тв. п.при указании лица, предмета, места, ниже которого находится кто-что-л.аҫтында, төбөндә, аҫтынан -
9 пас
I м1) пас (карта уенында "бу юлы уйнамыйм" диясе урында әйтелә торган сүз)2) в знач. сказ.; разг. көч җитмәү, хәлдән килмәү, булдыра алмауII м; спорт. -
10 вериться
несов. безл.ышанғы килеү, ышанып булыу, ышаныуне верится, что он это сделал — уның быны эшләгәненә ышанғы килмәй
-
11 если
1. союзәгәр -һа/-һә, -һа/-һә икән, әгәр -һа/-һәесли бы знал, он не сделал бы этого — әгәр ул белгән булһа, быны эшләмәҫ ине
2. союзв сочет. с частицами `и`, `же`, `даже`-һа ла/-һә лә, -ған/-гән хәлдә лә (иҫәптә лә)если даже он доволен, то никогда не покажет этого — ул ҡәнәғәт булған хәлдә лә, һис белгертмәйәсәк
3. союзв сочет. с частицей `бы`-ған/-гән булһа, -һа/-һә инеесли бы я знал, то не пришёл бы — белгән булһам, килмәҫ инем
если (и) не..., то (так) — булмаһа ла, -маһа/-мәһә
если бы да кабы — әгәр ҙә мәгәр, улай ҙа былай
если (уж) на то пошло в знач. вводн. сл. — улай булһа, эш улайға киткән икән, улай икән
если хотите (хочешь) в знач. вводн. сл. — ихтимал, буғай
-
12 нецелесообразность
жмаҡсатҡа яуап бирмәү (тура килмәү), маҡсатҡа ярашлы булмау, кәрәкһеҙлек -
13 сесть
1. сов.ултырыу, сүкәйеү2. сов.за что, на что и с неопр.ултырыу, керешеү, тотоноу3. сов. о птице, насекомомҡуныу, ултырыу, төшөү4. сов.приземлитьсяултырыу, төшөү5. сов.попасть в заключениеултырыу, тотҡонлоҡта булыу6. сов.опуститься за горизонтбайыу7. сов.осестьҡуныу8. сов.углубиться в землюсүгеү, баҫылыу, ултырыу9. сов.укоротиться, сузиться – о ткани, кожеултырыусесть не в свои сани — ҡулдан килмәгәнгә тотоноу, килешмәгәнде эшләү
См. также в других словарях:
әзер — с. 1. Файдаланырга яраклы булган, шундый хәлгә килгән; төгәлләнгән, әзерләп куелган. рәв. Берәр эшне башкарырлык хәлдә, әзерлек хәлендә. Кем. б. тарафыннан хәстәрләнгән, файдалану өчен яраклы хәлгә китерелгән 2. Алдан уйланылган, тупланган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кычыну — 1. Тән кычыту, тәндә кычыту тою 2. күч. Нин. б. бер эшне эшләргә бик нык теләү, омтылу (ярамаган, тыелган, хәвефле, кулдан килмәгән эшкә) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
экстрагавант — (ЭКСТРАГАВАНТЛЫК) – с. Үзенчәлекле булу, гадәти нормаларга, модага туры килмәве белән игътибарны җәлеп итә торган э. эшләпә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге